لزوم آشنايي با انجمن های میراث فرهنگی

       به گواه مستندات تاریخی و شواهد باستان‌­شناسی، بسیاری از تمدن‌های بشری و شهرهای كهن، از بستر روستاها برخاستند و نیز بسیاری از روستاهای كنونی، در روزگاری دور یا نزدیك شهرهای بزرگ یا كوچك بوده‌­اند. از این روی در عصر حاضر و از دیدگاه پژوهشگران عرصه تاریخ و باستان‌شناسی و مردم‌شناسی، روستاها از اهمیت شایانی برخوردار هستند. خاصه در سرزمین ایران كه آنرا مهد نخستین روستاها و سرآغاز زندگی روستایی بشر می ­دانند. در یك بررسی اجمالی و مختصر، كمتر روستایی را می ­توان دید كه در آن نمونه ­های متعددی از آثار تاریخی و باستانی به دست نیاید. داستان ها و افسانه­‌های عامیانه در افواه مردمان روستانشین و نیز وجود گونه‌­های مختلف آثار تاریخی مادی از قبیل مساجد، آب انبارها، خانه‌های اعیانی، بقایای ارگ‌های حكومتی و.... در نقاط مختلف و در جوار روستاها، مبیّن ارزش و جایگاه ویژه آن‌ها از نظر مواریث فرهنگی و قومی است.

      با توجه به مقدمه بالا سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به عنوان متولی امر پاسداری و حفاظت، احیاء و مرمت آثار و ابنیه تاریخی كشور، توجه ویژه‌­ای به روستاها دارد. لیكن در سیاست‌های كلی این سازمان با توجه به محدودیت‌های مالی و تجهیزاتی موجود به نسبت آثار تاریخی و پراكندگی آن، بهره‌برداری از ظرفیت مردمی موجود در روستاها جایگاه خاصی دارد. در این میان انجمن‌های میراث فرهنگی به‌عنوان نمایندگان مردم در روستاها نقش بسیار موثر و حائز اهمیتی دارند. به طور كلی در جهان مدرن آگاهی و دانایی پایه و اساس توانایی است. این قاعده را می ­توان در تمام عرصه­‌ها تسّری داد. اما در عرصه حفاظت از میراث فرهنگی، باید كه نقش والایی برای آن قائل شد. به دیگر سخن در صورت آگاهی مردم از ارزش واقعی مواریث تاریخی و فرهنگی و نیز نقش آن در شكل‌­دهی به هویت ملی و قومی آن‌ها، بی‌تردید در حفاظت و پاسداری از آن پیش قدم می­‌شدند. صرف نظر از ارزش معنوی كه آثار تاریخی برخوردار می‌باشند، باید به نكته دیگری نیز توجه داشت و آن نقش ویژه در عرصه توسعه صنعت گردشگری و به تبع آن توسعه اقتصادی جوامع مختلف است. 

     تجربه موفق كشورهای پیشرو در صنعت گردشگری و توجه ویژه آن‌ها به بهره‌وری از ظرفیت آثار تاریخی جذب گردشگران، نمونه و الگوی مناسبی برای عمل در سرزمینی غنی و توانمند چون ایران است. البته با لحاظ نمودن ارزش‌های ملی و بومی و پرهیز از تقلید كوركورانه در مقابل بی‌توجهی به پاسداری از آثار تاریخی كه ثمره­‌ی جهل و عدم آگاهی نسبت به اهمیت آن ها است، همواره موجب بروز آسیب های متعددی به محوطه‌ها و بناهای تاریخی شده است. همچنین همین عدم آگاهی در بسیاری مواقع موجب سوء استفاده سودجویان و طمع­‌كارانی شده است كه در اندیشه سود بیشتر، به هیچ ارزش و قانونی پایبند نیستند. چه آن گروهی كه به امید یافتن گنج، از طریق حفاری غیرمجاز اقدام به تخریب لایه‌های باستانی و آثار تاریخی مدفون در خاك می‌نمایند و چه زمین­‌خوارانی كه به امید فریب مردمان ساده ­دل اقدام به تغییر كاربری اراضی كشاورزی و ساخت و ساز غیرمجاز در عرصه و حریم آثار تاریخی می ­نمایند.








میثاق نامه انجمن های میراث فرهنگی